Đó là khẳng định của bà Phạm Thị Hương – Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi) khi trao đổi với phóng viên báo Nhân Dân điện tử chung quanh vấn đề có hay không việc hành, tỏi Lý Sơn bị ứ đọng, không thể tiêu thụ được khiến người dân phải mang hai loại củ này ra tận Hà Nội để kêu gọi người dân thủ đô mua ủng hộ.
 |
| Sản phẩm hành đang tiêu thụ mạnh trên đảo Lý Sơn. |
Bà Hương khẳng định: “Hiện tại, tỏi khô bán tại Lý Sơn có giá từ 45 đến 50 nghìn đồng/kg, đây là mức giá bằng với trung bình nhiều năm và hoạt động mua bán vẫn diễn ra như thường lệ. Không có chuyện hành, tỏi Lý Sơn bị ứ đọng, không thể tiêu thụ được”.
Nhiều ngày qua, một số phương tiện truyền thông liên tục đưa thông tin một số cá nhân là người Lý Sơn mang hành, tỏi được giới thiệu là có xuất xứ từ “vương quốc hành tỏi” này ra bán tại Hà Nội. Người bán treo băng rôn với nội dung “Ủng hộ mua hành tỏi cho nông dân đảo Lý Sơn” kèm theo mức giá được niêm yết: 75.000 đồng/kg tỏi và 45.000 đồng/kg hành. Hàng chục bao tải chứa đầy hành, tỏi được tập kết để chờ bán. Người bán giới thiệu đây là số hành, tỏi được họ “giải cứu” giúp nông dân Lý Sơn vì hiện tại ở huyện đảo hai mặt hàng này đang bị ứ đọng, không thể tiêu thụ được và tồn đến cả nghìn tấn. Tuy nhiên, chính quyền huyện đảo lại khẳng định hoàn toàn trái ngược. “Thông tin hành, tỏi Lý Sơn bị ứ đọng, không thể tiêu thụ được là không chính xác”, bà Phạm Thị Hương xác nhận.
Là người đã có thâm niên hơn chục năm trong nghề, bà Mỹ, một tiểu thương chuyên thu mua hành, tỏi tại chợ tỏi Lý Sơn khẳng định không có chuyện hành, tỏi ở Lý Sơn đang bị ế. “Hiện tại chúng tôi vẫn đang mua bán hành, tỏi như mọi ngày. Sáng nay, tôi vừa mua 5 tạ tỏi với giá 45 nghìn đồng/kg của người dân để chuyển vào TP Quảng Ngãi và Đà Nẵng cho bạn hàng đặt trước. Người nào có tỏi bán gọi là tôi tới tận nhà để mua liền, người dân hiện đang trữ hàng chứ chưa bán nhiều, vì bây giờ là cuối vụ tỏi không còn nhiều”, bà Mỹ cho hay. Hiện ở chợ tỏi Lý Sơn có khoảng 15 người chuyên thu mua hành, tỏi để bán lại cho đầu mối ở các tỉnh trong đất liền, mỗi ngày lực lượng này mua trung bình khoảng 6 tấn hành, tỏi để chuyển đi các nơi tiêu thụ.
 |
| Thời điểm này Lý Sơn đang vào vụ tỏi mới. |
Chị Nguyễn Thị Hoa, một nông dân trồng tỏi ngụ đội 5, thôn Tây, xã An Vĩnh cho biết: Mỗi năm trên đảo chỉ trồng duy nhất một vụ tỏi và hai đến ba vụ hành, người Lý Sơn thường không có thói quen bán tỏi ngay khi vừa thu hoạch, mà thường trữ tỏi lại để bán dần hoặc đợi đến khi giá cao mới xuất bán. Chính vụ lượng tỏi nhiều nên chắc chắn giá tỏi sẽ không thể cao, nhưng cuối vụ hay cận Tết có khi lại tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba là chuyện mà bất cứ người dân đảo nào cũng nằm lòng.
Chị Hoa cho biết thêm, ở Lý Sơn hầu như nhà nào trồng hành, tỏi cũng xây “rầm’ (nơi trữ hành, tỏi-PV) trên mái nhà. Sau khi thu hoạch hành, tỏi được phơi phóng cẩn thận, nếu ai cần tiền gấp hoặc thấy được giá thì bán còn không thì đưa vào “rầm” trữ chờ đến lúc giá cao lại đem ra bán. Nếu bảo quản tốt, tỏi có thể trữ được gần một năm còn hành thì từ một đến hai tháng, mà không bị hao hụt nhiều hay giảm phẩm chất.
Với hơn 6 sào đất trồng tỏi, mỗi năm chị Hoa thu được gần 3 tấn tỏi tươi, sau khi phơi còn lại khoảng 1,8 tấn tỏi khô. Số tỏi này chị không bán liền mà để bán dần cho khách du lịch đến tận nhà mua hoặc chờ khi giá cao mới tung ra bán. “Người Lý Sơn trữ hành, tỏi cũng giống như người đất liền trữ lúa, gạo thôi. Giá tỏi thất thường lắm, giờ 45 đến 50 nghìn đồng/kg nhưng gần Tết có khi lại tăng gấp đôi, ở đảo hầu như nhà nào cũng có trữ tỏi. Hiện trong kho nhà tôi đang còn gần hai tấn tỏi khô, tôi định gom thêm một ít để chờ giá cao bán kiếm lời”, chị Hoa chia sẻ.
Thời điểm này, Lý Sơn đang vào đầu vụ tỏi mới, một số diện tích người dân đã xuống giống, số còn lại đang chờ thu hoạch nốt vụ hành cuối trong năm để lấy đất trồng tỏi. Theo thống kê của Phòng Kinh tế và Hạ tầng nông thôn huyện Lý Sơn, toàn đảo hiện có 325 ha chuyên canh cây tỏi, năng suất năm 2015 trung bình khoảng 7,9 tạ/ha, tổng sản lượng khoảng 2.560 tấn tỏi tươi. Để cho ra một kg tỏi khô cần khoảng 1,4 kg tỏi tươi, như vậy sản lượng tỏi khô của toàn huyện ước tính khoảng 1.800 tấn, số tỏi này được thu hoạch từ trung tuần tháng 4 đến nay, và phải đến tháng 4 năm sau lứa tỏi này mới tiếp tục cho thu hoạch.
Ghi nhận tại chợ Quảng Ngãi chiều 26-10, giá tỏi tại đây vẫn được các tiểu thương bán ra ở mức từ 60 đến 70 nghìn đồng/kg và hành đang được bán ở mức 32 đến 35 nghìn đồng/kg. Hành, tỏi bày bán ở đây được các tiểu thương ra tận Lý Sơn tìm mối đặt mua lâu dài. Các tiểu thương ở đây đều tỏ ra khá bất ngờ trước thông tin hành, tỏi Lý Sơn bị ứ đọng, không bán được.
Bà Đông, một tiểu thương buôn bán mặt hàng này quả quyết: “Nguồn hàng hằng ngày về chợ vẫn như bình thường, giá vẫn như cũ chứ không hạ hơn. Nếu có chuyện hành, tỏi bị ùn ứ thì chắc chắn chúng tôi phải biết. Tuy mua về bán lại, nhưng hiện mỗi lần chúng tôi cũng chỉ mua được từ một đến hai tạ là cùng, có muốn nhiều cũng không có để mua. Vì bây giờ là cuối vụ, hầu hết người dân Lý Sơn đều trữ tỏi để tháng chạp bán giá cao hơn”.
Là đơn vị ký hợp đồng thu mua hành, tỏi của người dân Lý Sơn từ tháng 10- 2014, hiện tại mỗi tuần hệ thống Siêu thị Co.op mart nhập 6 tấn tỏi với giá từ 52 đến 54 nghìn đồng/kg và 5 tấn hành với giá từ 28 đến 32 nghìn đồng/kg. Số hành, tỏi này sẽ được chuyển vào TP Hồ Chí Minh đóng gói sau đó chuyển đến toàn bộ 78 siêu thị trong hệ thống trên toàn quốc để tiêu thụ.
Ông Lê Hồng Ca-Giám đốc Siêu thị Co.op mart Quảng Ngãi, đơn vị trực tiếp đứng ra thu mua hành, tỏi Lý Sơn cho biết: Hành, tỏi Lý Sơn là mặt hàng chủ lực trong giỏ hàng đặc sản Quảng Ngãi được đưa vào hệ thống siêu thị Co.op mart trên toàn quốc. Bởi lẽ hành, tỏi Lý Sơn có thương hiệu và từ lâu nổi tiếng thơm ngon nên sức mua của người tiêu dùng là rất lớn và ổn định. Vì vậy, để có nguồn cung ổn định nhằm bảo đảm không bị “cháy” hàng mỗi khi giá bị đẩy lên cao, hay lượng hàng khan hiếm, ngay từ đầu chúng tôi đã làm việc trực tiếp với chính quyền huyện Lý Sơn nhằm tìm đầu mối đủ năng lực để ký hợp đồng cung ứng lâu dài. “Nhìn vào con số gần 300 tấn tỏi và hơn 250 tấn hành mà hệ thống chúng tôi tiêu thụ mỗi năm thì có thể thấy được sức mua của người tiêu dùng đối với hai loại đặc sản Lý Sơn này lớn như thế nào. Còn chuyện hành, tỏi Lý Sơn bị ứ đọng, đơn vị nào đó đưa ra Hà Nội tiêu thụ ủng hộ là lừa dối người tiêu dùng”, ông Ca nói.
